Waardeoverdracht verzekerd pensioen

De meeste pensioenfondsen hevelen de bestaande pensioenen over naar de nieuwe premieovereenkomst. Op verzoek van de vakbonden. Deze actie heet invaren, ook wel een interne collectieve waardeoverdracht genoemd. Hierdoor kunnen de pensioenen ondergebracht bij pensioenfondsen in de toekomst profiteren van gunstige beleggingsresultaten. De stijgingskansen van pensioenen ondergebracht bij verzekeraars is vaak nihil waardoor ze door inflatie in koopkracht worden aangetast. Kunnen deze verzekerde pensioenen ook niet beter (collectief) worden overgedragen naar de nieuwe premieovereenkomst? In dit artikel ga ik hier verder op in.

Pensioenfondsen varen in

Op verzoek van sociale partners dragen pensioenfondsen bijna allemaal de huidige pensioenen over naar de nieuwe solidaire premieregeling. De huidige pensioenen, veelal middelloonregelingen maar kunnen ook eindloonregelingen betreffen, zijn min of meer gegarandeerd. Daar bedoel ik mee dat de pensioenen alleen in uiterste nood en als laatste redmiddel verlaagd kunnen worden (korten/afstempelen). Dat is nou eenmaal zo opgenomen in de wet. Zie ook het artikel ‘Transitie-FTK’.

Sociale partners verwachten dat de pensioenen door de interne collectieve waardeoverdracht (invaren) sneller stijgen en daardoor beter de inflatie kunnen bijbenen. Gedurende de opbouwperiode van het pensioen en vanaf pensioendatum (de uitkeringsperiode). Meer daarover in het artikel ‘Variabel pensioen’. Let wel het is dus een verwachting, geen zekerheid.

Verzekerd pensioen blijft achter

Verzekeraars voeren ook middelloonregelingen uit. Voor ongeveer 1,7 miljoen deelnemers. Deze middelloonregelingen zijn verzekerd. Wat inhoudt dat de pensioenen niet door de verzekeraars kunnen worden verlaagd. Dat is mooi, er is een gelijkblijvend (nominaal) bedrag gegarandeerd.

De kans op een stijging van de pensioenen is echter vrijwel nihil. Vaak is er enkel een voorwaardelijke indexatie toegezegd en zijn de depots eventueel beschikbaar voor deze indexatie leeg of bijna leeg.

Al jaren is het uitblijven van indexatie de zwakke plek van een verzekerde middelloonregeling. Een zwakke plek die nu meer aandacht krijgt door de hoge inflatie van de afgelopen jaren.

Inflatie tast de koopkracht aan

Inflatie kan de koopkracht aantasten, is er een oplossing? Als de waarde wordt overgeheveld (waardeoverdracht) hoeft het er niet beter op te worden. Voor jongeren lijkt de kans op verbetering in ieder geval wel groter op basis van scenario-analyses. Zie ook het artikel ‘Transitie-UPO‘. Voor oudere deelnemers is een waardeoverdracht minder gewenst. Het gevaar van een verlaging van het pensioen anders dan door inflatie is voor deze leeftijdscategorie vaak minder verstandig afhankelijk van de verdere financiële situatie van degene die het betreft.

In het onderstaande plaatje is het effect van een jaarlijks gemiddelde inflatie van 2% op de koopkracht vanaf 67 jaar te zien.

Als jongeren hun verzekerde pensioenen tegen een nominale garantie bij verzekeraars achterlaten is het effect bij dezelfde inflatie dus groter vanwege de langere aantastingsduur. 

Ook de verzekerde pensioenen overdragen naar een premieovereenkomst?

Er zijn twee keuzes:

• Het verzekerde pensioen premievrij achterlaten in de middelloonregeling, de toekomstige pensioenopbouw vindt plaats in een premieovereenkomst; of
• Waardeoverdracht en alles voortaan in een premieovereenkomst opbouwen.

Niets doen kent risico’s echter waardeoverdracht ook

Maar pas op. Het overhevelen van de gegarandeerde middelloonpensioenen kan slecht aflopen. Rond de eeuwwisseling vroeg een werkgever een collectieve waardeoverdracht aan. De middelloonregelingen werden overgedragen naar een premieovereenkomst. De pensioenen daalden vervolgens aanzienlijk door de (tijdelijk) slechte pensioenresultaten. De werknemers stelden de werkgever voor het verlies aansprakelijk en haalden hun gelijk (ECLI:NL:GHDHA:2016:231). ‘Het ging hier om reeds gedurende vele jaren opgebouwde, gegarandeerde pensioenaanspraken, die door de waardeoverdracht kwamen bloot te staan aan de eerder genoemde risico’s. Door ook dit reeds opgebouwde, gegarandeerde pensioen in de nieuwe regeling onder te brengen, zetten [V] c.s. hun volledige pensioen op het spel, niet alleen hun toekomstige pensioenopbouw’. De adviseur en werkgever hadden de werknemers onvoldoende op de risico’s gewezen. Ik doe in mijn praktijk niet anders en schrijf kennisbankartikelen over de voor- en nadelen van individuele, collectieve en automatische waardeoverdrachten: Waardeoverdracht pensioen – Pensioenrecht adviseur (pensioenlogica.nl)

Het is dus kiezen tussen koopkrachtverlies of de kans op koopkrachtbehoud inclusief de kans op pensioenverlagingen  

Wie bepaalt een waardeoverdracht van het pensioen?

Collectieve waardeoverdracht

Stel, u wilt de pensioenwaarde na een gedegen onderzoek toch overhevelen. Dan bent u zolang u niet van werkgever verandert afhankelijk van de huidige werkgever. Als hij niet om een collectieve waardeoverdracht verzoekt, blijft de verzekerde middelloonregeling in stand. Als hij er wel om verzoekt, kunt u erin meegaan of ervoor kiezen het pensioen toch achter te laten in de huidige verzekerde middelloonregeling.

Individuele waardeoverdracht

Als u op een bepaald moment van werkgever wijzigt, krijgt u alsnog individueel de kans de waarde over te hevelen. Let ook dan goed op, de voor- en nadelen van deze individuele waardeoverdracht moeten voor overgang goed worden gewogen.   

U kunt zich het beste bij deze complexe materie laten bijstaan. Als onafhankelijk pensioenadviseur help ik u graag aan een advies op maat. Contact.

Bijgewerkt op 1 augustus 2024.