AOW door er te zijn

U hoeft alleen maar ingezetene van Nederland te zijn om in aanmerking te komen voor AOW-opbouw. Het lijkt wel een zenmeditatie. Het maakt niet uit of u belasting betaalt en of u werkt. Dat is anders dan in veel andere landen om ons heen. Daar geldt wel enige of volledige koppeling met arbeid. Over het stijgen van de AOW-leeftijd (Algemene Ouderdomswet) is van alles te lezen in het artikel ‘Met pensioen’ en dat de AOW-leeftijd niet uw pensioenleeftijd hoeft te bepalen. U kunt nog steeds eerder met pensioen. Alles over te lezen in onder andere de whitepaper ‘Eerder met pensioen’. In dit artikel zijn de beweegredenen opgenomen ten tijde van het ontstaan van de wet. Zo worden er vragen beantwoord waarom de AOW voor iedereen geldt, voor werkenden, niet werkenden, vermogenden (zij die al dan niet tijdelijk in ‘goede doen’ verkeren) enzovoort. En waarom ruim 60 jaar geleden al is gesproken over het eventueel herzien van de oorspronkelijke pensioenleeftijd van 65 jaar.

Oorspronkelijke beweegredenen AOW

Wat stond er in de memorie van toelichting bij de totstandkoming van de wet ruim 60 jaar geleden? Interessant want in de memorie van toelichting geeft de indiener van een wetsvoorstel toelichting op zijn voorstel. Ik licht een aantal zaken uit de uitgebreide toelichting.

Een bodempensioen zonder onderscheid

Een verplichte ouderdomsverzekering die een bodempensioen waarborgt.

‘Zoals in het vervolg van deze memorie nog nader zal worden toegelicht zijn de ondergetekenden van oordeel, dat er een verplichte ouderdomsverzekering dient tot stand te komen, welke een bodempensioen waarborgt, dat voor iedere pensioengerechtigde gelijk is. Het ligt daarom voor de hand, dat één zelfde regeling wordt getroffen voor alle groepen van de bevolking’.

Ter verlaging van de administratieve lasten

Er wordt voor iedereen eenzelfde regeling getroffen onder andere ter verlaging van de administratieve lasten. Als volgt verwoord in de memorie van toelichting:

‘Dit laatste is ook om administratieve redenen gewenst. Zou immers voor verschillende groepen van de bevolking een afzonderlijke regeling worden getroffen, dan zouden voortdurend de overgangen van de ene naar de andere regeling moe ten worden nagegaan’.

Ook voor grootverdieners, vermogenden en werknemers met een behoorlijk pensioen?

‘Velen zijn nu eens als loontrekkende, dan weer als zelfstandige werkzaam. Dat zulks uitgebreide administratieve beslommeringen met zich zou brengen, behoeft wel geen betoog. Zijn de ondergetekenden dan van oordeel, dat er één regeling moet komen, waarbij alle groepen van de bevolking zijn betrokken, nochtans zou men kunnen stellen, dat de verplichte algemene verzekering zich niet behoeft uit te strekken tot personen, die in goede doen verkeren, zoals zij, wier inkomen boven een zekere grens uitkomt of die over een aanzienlijk vermogen beschikken. Hetzelfde zou men kunnen zeggen van personen, voor wie reeds een behoorlijke oudedagsvoorziening geldt’.

Een grootverdiener is geen garantie voor de toekomst

‘Voor het niet binden van de nieuwe ouderdomsverzekering aan een loon- of inkomensgrens pleiten naar hun mening verschillende redenen. Het genieten van een hoog inkomen in de actieve periode is op zichzelf geen waarborg, dat men ook voldoende bestaansmiddelen zal hebben, wanneer men te zijner tijd de arbeid zal hebben neergelegd.

Van tevoren kan nimmer met zekerheid worden gezegd, dat men bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd geen behoefte aan ouderdomspensioen zal hebben. Het is dan ook redelijk, dat personen, die tijdens hun actieve periode in goede doen verkeren, verplicht worden deel te nemen in een ouderdomsverzekering, opdat ook zij gedekt zijn, wanneer in latere jaren blijkt, dat de vroegere voorspoed van voorbijgaande aard is geweest’.

De hoogte van de AOW

In het begin was de uitkering een stuk lager. In 1965 is de AOW opgetrokken tot het sociaal minimum. Het sociaal minimum is het bedrag dat iemand minimaal nodig heeft om van te leven.

Betalingsperiode AOW

U betaalt tot AOW-leeftijd. Dat is vooralsnog het plan. Dat kan nog veranderen. Er zijn plannen om ook de AOW-gerechtigden in de toekomst mee te laten betalen. Dat betekent dat de AOW wordt gefiscaliseerd. Als de AOW wordt gefiscaliseerd houdt u netto minder inkomen over.

Korting op de AOW-uitkering

De AOW wordt gekort als u gedurende een periode niet ingezetene bent. Er zijn mogelijkheden om de AOW-opbouw toch voort te zetten. Ik beschrijf deze in het artikel ‘Wereldreis kort AOW’ dat over een wereldreiziger gaat die net zoals andere medeaardbewoners niet op meerdere plaatsen tegelijk lijfelijk aanwezig kan zijn.

Voor meer achtergrondinformatie en pensioenadvies ben ik u (Dirk-Jan Plate) graag van dienst.

Bijgewerkt 15 maart 2025.