Pensioen terugbetalen

Een pensioenuitvoerder die verkeerd informeert. Het komt voor en heeft bijvoorbeeld tot gevolg dat een pensioengerechtigde jaren lang tot minder gerechtigd was. De laatste tijd kloppen steeds vaker pensioengerechtigden bij mij aan nadat ze een brief van de pensioenuitvoerder hebben ontvangen waarin de pensioenuitvoerder zijn fout erkent en voorstelt het te veel betaalde pensioen over een aantal jaren terug te vorderen. Een pensioencheck vooraf was beter geweest. Ook bij scheidingen worden er verkeerde berekeningen gemaakt. Dat is de aanleiding van dit artikel.

Aantal scheidingen neemt af

Gelukkig scheiden er steeds minder mensen. Naast het emotionele leed, veroorzaakt een scheiding ook vaak financieel nadeel en soms een verkeerde pensioenberekening. Het pensioen wordt bij een scheiding vaak over en weer verevend op basis van de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wet VPS). Pas (tientallen) jaren later komen de belanghebbenden er rond pensioendatum achter dat de eerder door de pensioenuitvoerder doorgegeven bedragen niet klopten.

Wie moet voor de fout opdraaien, het collectief of mag de pensioenuitvoerder de fout (zelfs terugwerkend) herstellen?

Terugwerkend pensioenherstel

Als de pensioenuitvoerder zijn fout niet mag herstellen krijgt de pensioengerechtigde meer dan waar hij of zij op basis van het pensioenreglement recht op heeft. Dat is niet de bedoeling, een deelnemer behoort niet meer of minder te krijgen dan waarop hij reglementair recht heeft. Het pensioenreglement is leidend, mede gelet op het collectieve karakter van de middelen en een pensioenfonds wil geen precedent scheppen.

In de op 13 december 2023 gepubliceerde (ECLI:NL:RBOBR:2023:5698) uitspraak zijn partijen het eens dat het pensioenfonds herhaaldelijk onjuiste bedragen heeft gecommuniceerd. Vervolgens besluit het pensioenfonds het pensioen te verlagen en de te veel betaalde bedragen terug te vorderen over een periode van 10 jaar. Bij deze beslissing heeft het pensioenfonds rekening gehouden met de totale vermogenssituatie en de impact van de terugvordering op de betrokkene.

Verweer pensioengerechtigde

De pensioengerechtigde stelt dat als hij had geweten dat hij een lagere uitkering zou krijgen, hij de beslissing om zijn dienstverband voortijdig te beëindigen, niet had genomen. Hij heeft deze stelling echter niet verder onderbouwd. Daar komt bij dat hij met zijn werkgever in conflict was geraakt en in onderhandeling was over een vaststellingsovereenkomst. Van een vrije keuze om zijn arbeidsrelatie voort te zetten is in een dergelijke situatie doorgaans geen sprake.

Daarnaast mag van een (toekomstig) pensioenontvanger worden verwacht dat hij vragen stelt aan een pensioenuitvoerder als hij kan vermoeden dat de bedragen misschien niet kloppen.

Andere uitspraken

Eerder schreef ik twee artikelen waarbij de pensioenuitvoerder de pensioenuitkeringen ook corrigeerde:

• Pensioenherstel; en
• Onjuiste pensioeninformatie.

Als het pensioenfonds het echt te bont maakt (jarenlang verkeerde overzichten en verkeerde persoonlijk op maat gemaakte berekeningen verstrekt) en de belanghebbende financieel nadeel lijdt kan het pensioenfonds eraan gehouden worden de geleden schade te betalen. Lees daarvoor bijvoorbeeld de uitspraak: ECLI:NL:GHARL:2020:541.

Verstandig dus om vooraf na te gaan of de berekening juist is en deze bij twijfel te laten controleren door een onafhankelijk pensioenadviseur.

Bijgewerkt op 18 december 2023.